Spiegelgroep

Dataverzameling middels een spiegelgroep houdt in dat de respondenten in een groep bij elkaar zitten, door een gespreksleider worden bevraagd naar hun ervaringen en hierover in gesprek gaan met elkaar. Het gesprek wordt genotuleerd. Een spiegelgroep heeft veel overeenkomsten met een focusgroep, maar met als verschil dat de medewerkers er ook bij aanwezig zijn. 

uitnodiging

Er wordt een datum, tijdstip en locatie bepaald waarop het gesprek plaatsvindt (dit wordt ook met Triqs afgestemd zodat Triqs een gespreksleider en notulist kan regelen). Ook wordt het doel bepaald en worden de randvoorwaarden vastgesteld. Vervolgens worden de deelnemers geselecteerd door de organisatie. Er wordt meestal uitgegaan van een groepsgrootte van zo’n 6 tot 8 gespreksdeelnemers. De groep moet namelijk enerzijds niet te groot zijn, omdat er de mogelijkheid moet zijn iedereen aan het woord te laten en op elkaar te reageren. Anderzijds moet de groep ook weer niet te klein zijn zodat er voldoende discussiemogelijkheid en gespreksstof kan ontstaan.
Nadat de deelnemers geselecteerd zijn, wordt de vraagroute geformuleerd welke de gespreksleider kan hanteren. Deze gespreksleider dient gekozen te worden en een ruimte moet geregeld worden waar het gesprek kan plaatsvinden. De uitnodiging wordt verstuurd naar de geselecteerde deelnemers waarop zij deze kunnen bevestigen. Hiernaast worden ook medewerkers uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de spiegelgroep. Dit kunnen begeleiders zijn of andere medewerkers van de organisatie die betrokken zijn bij het te bespreken onderwerp. 

Tijdens de uitvoering van de spiegelgroep krijgen de deelnemers de gelegenheid om hun ervaringen te delen met betrekking tot een specifiek onderwerp en hierover met elkaar in gesprek te gaan. Zij zitten in een halve cirkel. Daarachter zitten de medewerkers in een halve cirkel, zij mogen toekijken maar niet zelf deelnemen aan het gesprek. Aan het eind van het gesprek draaien de deelnemers zich om naar de medewerkers: vandaar de term spiegelgroep. Nu krijgen de medewerkers de gelegenheid om vragen te stellen aan de deelnemers over zaken die in het gesprek besproken zijn. Dit mogen geen waarom-vragen zijn waarin de deelnemer zich moet verantwoorden, maar mogen alleen vragen zijn om zaken op te helderen.

verwerking

Het gesprek wordt door een medewerker kwalitatieve data genotuleerd. Dit houdt in dat zoveel mogelijk al uitgetikt wordt tijdens het gesprek. Er zal in het begin worden gevraagd of er bezwaar is tegen het audio opnemen van het gesprek. Indien iedereen hiermee akkoord gaat, zal het audio opgenomen worden. Dit biedt de notulist de mogelijkheid om het volledige gesprek zo gedetailleerd mogelijk uit te typen (= transcriberen). De audio opname zal uiteraard hierna direct weer worden verwijderd. Vervolgens worden de gesprekken geanalyseerd: er wordt aan de onderwerpen die binnen het thema vallen een label gehangen (= coderen), zo kunnen de verschillende tekstelementen per deelnemer en waar mogelijk per groep gemakkelijk worden teruggevonden en worden geordend voor verdere analyse. Hiervoor worden de codes verwerkt in 1 of meerdere overzichten waarin duidelijk wordt hoe deze zich tot elkaar verhouden zodat echt de diepte in gegaan kan worden. Dit moet inzicht bieden in de samenhang tussen onderwerpen die besproken zijn, oorzaken en gevolgen, verbanden en uiteraard ook verbeterpunten.

Ben je benieuwd naar de mogelijkheden van een spiegelgroep voor jouw organisatie? Neem dan vrijblijvend contact op met één van de projectleiders van Triqs.